27.11.2009

challenger

david b. resnik

28 ocak 1986 günü meydana gelen trajik olayda, uzay mekiği challenger kalkarken infilak etti. patlamada 6 astronot ve bir öğretmen can verdi. bu kaza üzerine yapılan incelemede, motorlu rokette bulunan mührün, yani o halkasının, soğuktan sızıntı yaptığı ve bu sızıntının motor içinde roket yakıtının tutuşmasına neden olduğu anlaşıldı. bu misyonu yüklenenlerin çoğu, güvenli bir kalkış için ısının fazla düşük olduğunu biliyorlardı. ayrıca, nasa ve morton thiokol adlı motorları yapan şirketteki pek çok yetkili, düşük ısılarda o halkasının güvenli olmadığını bilmelerine rağmen, bu tehlikeyi göz önüne alarak mekiğin kalkmasına izin verdiler. düşük ısıya dayanıklı o halkaları yapmak daha güvenli olsa bile çok pahalıya mal olacaktı. yetkililer mekiğin düşük ısıda kalkmasını hesaba katmadıklarından, o halkası problemi ciddi bir riskti. trajik olaydan bir önceki gün, roger boisjoly, 50 fahrenhaytlık sıcaklıkta o halkalarının sızıntı yapabileceğini tahmin etmiş, morton thiokol ve nasa görevlileriyle durumu tartıştığı bir telekonferans düzenlemişti. morton thiokol kalkışın yapılmamasını önerdi; fakat nasa yetkilileri şirketin bunu tekrar değerlendirmesini istedi. nasa kalkışın yapılması için olağanüstü bir baskı altındaydı. böylece morton thiokol fikrini değiştirdi. daha sonra yapılan araştırmalarda, o halkalarının defolu olduğu, mekiğin buz oluşmasını önlemede sorunlar yaşadığı ve yetersiz bir iletişim sistemine sahip olduğu anlaşıldı.