milliyetçilik, bugün insanlığın karşısına çıkan en büyük tehlikedir.milliyetçilik zararlıdır; çünkü verdiği öğüde göre kendi memleketiniz şanlıdır, her zaman, her işte haklıdır. öteki milletlere gelince dickens'ta podsnap'ın dediği gibi "kusura bakmayın ama, yabancı milletler ne halt ederlerse etsinler."
ben bir kitap yazdım, içinde milliyetçilikten söz ederken şöyle demiştim: "dünyada bir tek millet var, bütün yüksek değerler ondadır. başkalarının bu değere sahip çıkmaya hakları yoktur. bu tek milletse, okuyucum hangi millettense, o millettir." bir polonyalıdan aldığım mektupta, şöyle diyordu: "polonya'nın üstünlüğünü kabul etmenize çok sevindim."
insan bugün insanın en büyük düşmanıdır.
bir millet, bir sınıf ya da herhangi bir topluluk haksızca ezildi mi, insanlık duygusu taşıyan herkes bu insanları pek erdemli ve pek sevilmeye değer bulur. bu değişmez bir kural gibidir ama, bu ezilen insanlar, er geç kurtuluyorlar; kurtulur kurtulmaz da kendilerini ezenlerden çektiklerini başkalarına çektirmek için ellerinden geleni yapıyorlar.
modern tekniğin güçlükleri ile birlikte yeni dünyanın bütün derdi bence, insan tekinin psikolojisinden, insan tekinin kötü tutkularından gelmektedir. yeni ve iyice bütünleşmiş bir dünyada mutlu olabilmek için, ne kadar nefret de etseniz, komşunuzun da mutlu olmasına katlanmanız gerekir. şimdiye dek var olmamış mutlu bir dünya ancak bu sayede kurulabilir. büyük yığınların yoksulluğu üstüne kurulmuş bir azınlık mutluluğu sağlayabileceğiniz günler geçmiştir. o zamanlar geçmişte kaldı. insanlar katlanamaz artık buna ve mutlu olmak isterseniz, başkalarının da mutlu olduklarını öğrenmeye alışmak zorundasınız.
"milliyetçilik nasıl önlenebilir? merihlilerin dünyayı almaya kalkmaları bu sorunu çözmez mi sizce?" (woodrow wyatt)
- o zaman bütün gezegenlere karşı kendi dünyamızın milliyetçisi oluruz. okullarımızda bizim gezegenimizin o aşağılık merihlilerden ne kadar üstün olduğunu öğretiriz. merih üstüne hiçbir şey bilmez, bilmediğimiz için de ona türlü kötülükler yükleriz. böylece çözümlenir bu iş.