
balzac'ın dul eşinden kalan mobilyaların satıldığı o ünlü açık artırmaya getirilirken yazarın el yazılarının içinde bulunduğu birkaç tahta sandık parçalanıp da içindekiler etrafa saçılınca, onların kese kağıdı olmasını engellemek isteyen bu tuhaf adamın haftalar boyunca çevredeki peynircilerden en küçük bakkala kadar bütün dükkanlarda o kağıtları aradığı bilinir.
spoelbergh van loevenjoul'un fransız akademisi'ne bağışladığı koleksiyon sonunda chantilly saraycığında hak ettiği yeri almıştır. orada, sakin bir caddede, yakınında güzel ormanlar ve bakımlı çayırlar, küçük bir fransız kentinin huzurlu ortamında sonsuza dek korunmakta olan, ziyaretçileri hayrete düşüren bu dev "yapıt", balzac üzerine ciddi araştırmalar yapacak herkese açıktır.
chantilly'deki koleksiyonda balzac'ın tüm eserlerinin ilk yazılışları, müsveddeleri ve ortaya çıkana dek geçirdiği tüm aşamalar görülmektedir. önce tutulmuş kısa notlar, tekrar tekrar düzeltmeler ve eserin baskıya hazır durumu. tam bir labirent cehennemi. her bir eserin oluşup gelişmesini kağıtlar üzerinde adım adım takip eden kişi, olağanüstü yazarın yaratıcılığını günümüzde de bütün canlılığı ile yaşar.