walter benjamin

jay parini

1940 mayısında, batı cephesindeki 'oturma savaşı' sona ermişti; hitler'in birlikleri hollanda'ya, belçika'ya ve fransa'ya girmişti. haziranın ortasında, ilk alman birliklerinin paris'i işgal etmelerinden hemen önce, benjamin kız kardeşiyle birlikte güneye kaçtı. gaz maskesi ve özel eşyaları dışında başka hiçbir şeyi yanına alma fırsatı bulamamıştı. elyazmaları ve diğer ufak tefek eşyaları paris'te kalmıştı. "pasajlar" adlı çalışmasına ilişkin malzemelerini ve ön çalışmalarını georges bataille'a vermişti; bataille da bu malzemeyi bibliotheque nationale'de koruyarak kurtarmıştı. benjamin, haziran ortasından ağustos sonuna dek lourdes'ta kaldı ve horkheimer ile adorno'nun, kendisine abd için bir giriş vizesi sağlamayı başarabilip başaramayacaklarının belirsizliğinden büyük sıkıntı duydu. sonunda vizeyi ağustosun son günlerinde, marsilya'daki amerikan konsolosluğundan alabildikten sonra, bir grup mülteciyle birlikte pireneler'den gizlice ispanya'ya geçmek üzere yola koyuldu. fransa'dan çıkış vizeleri olmadığı için ispanyol sınırından geri çevrildiler. bunun üzerine benjamin, 1940 yılının 26 eylülünü 27'sine bağlayan gece, sınır köyü port-bou'da aşırı dozda morfin hapı içerek yaşamına son verdi. bu küçük yerleşimin mezarlığında, benjamin'in mezarının hangisi olduğu artık belli değildir.