21.07.2021

din

sigmund freud

dini doktrinlerin doğruluğunu kanıtlamanın imkansızlığı her çağda hissedilmiştir. ama üzerlerinde hissettikleri baskının çok büyük olması nedeniyle bu kuşkuları dile getirmeye cesaret edememişlerdir. ve o günden beri sayısız insan benzeri kuşkuların altında ezilmiş ve inanmayı bir görev saymalarından ötürü bu kuşkuları bastırmaya itilmiştir. birçok parlak zeka bu çatışmanın altında parçalanmış, bir çıkış yolu bulma çabasıyla vardıkları uzlaşmalar nedeniyle birçok kişilik gücünü kaybetmiştir.

mantığın dışında temyiz mahkemesi yoktur. eğer dini doktrinlerin doğruluğu bu doğruluğa tanıklık eden içsel bir deneyime bağlıysa, bu ender deneyimi yaşamayan onca insanı ne yapacağız? herkesten sahip olduğu mantık yeteneğini kullanması istenebilir; ama sadece birkaç kişide var olan bir güdü temelinde herkes için geçerli bir yükümlülük getiremez. eğer bir insan derinden etkilendiği bir esriklik durumundayken dini doktrinlerin gerçekliğine karşı şaşmaz bir inanç edindiyse, bunun başkaları için önemi nedir?

dikkatimizi dini fikirlerin ruhsal kökenine çevirdiğimiz zaman cevabı bulacağız. öğretiler olarak ortaya konan bu fikirler, deneyimlerin tortuları veya düşünmenin ürünleri değildir; bunlar yanılsamadır, insanlığın en eski, en güçlü ve en acil arzularının giderilmesidir. güçlerinin sırrı bu arzuların gücünde yatmaktadır.

bildiğimiz gibi, çocukluktaki ürkütücü çaresizlik duygusu babanın sevgi yoluyla sağlayacağı bir korunma ihtiyacı yaratmış ve bu çaresizliğin ömür boyu devam edeceğinin kavranması da bir babanın, ancak çok daha güçlü bir babanın varlığına tutunmayı zorunlu kılmıştır. ilahi bir gücün iyiliksever adaleti, yaşamın tehlikeleri karşısında duyduğumuz korkuyu dindirir; ahlaki bir dünya düzeninin kurulması, insan uygarlığında çoğu kez gerçekleşmeyen adalet beklentisinin gerçekleşmesini sağlar; dünyalık varoluşun gelecek yaşamda da devam etmesi, bu arzu gidermelerin gerçekleşeceği zaman ve mekan çerçevesini sağlar. evrenin nasıl oluştuğu ya da ruhla beden arasındaki ilişki türünden insanın merakını uyandıran bilmecelerin cevapları bu sistemin altında yatan varsayımlara uygun olarak gelişmiştir. baba kompleksinden kaynaklanan ve hiçbir zaman tamamen üstesinden gelinemeyen çocukluk çatışmalarının giderilmesi ve evrensel düzeyde kabul edilen bir çözüme bağlanması birey için çok büyük bir ruhsal rahatlık yaratır.