nazım hikmet
materyalizm sözü, felsefeyle uğraşmamış olanlar için, felsefece anlamının dışında, menfaatperestliği, hassas bir ruha malik olmamayı, kaba sabalığı gösterir.
çok yerde "şu adam materyalistin biridir." demekle, o adamın paradan, özel menfaatinden başka bir şey gözetmediğini ileri sürmek istediklerini işittim.
oysaki, gerek eski yunan'da, gerek eski roma'da, gerek on sekizinci ve on dokuzuncu asırlarda, gerekse bugün, materyalist filozofların, materyalist felsefeden yana olanların büyük bir çoğunluğu, yaşayışlarında ne paraya, ne pula, ne özel menfaate, ne konfora önem vermeksizin, kendi felsefi düşünceleri uğrunda kavga etmiş, sıkıntıya girmiş adamlardır. bundan başka, bu filozoflar, bu felsefede materyalizmden yana olanlar, hiç de kaba saba, hassasiyeti olmayan insanlar değildirler. içlerinden birçoğu şiiri, müziği, güzeli sevmiş, anlamışlardır.
birçoklarının materyalizm sözünü menfaatperestlik, paraseverlik vs. anlamında almaları çok ters ve yanlış bir düşüncedir. bu, materyalizm sözü için ara sıra bilgisizce, ara sıra bilerek yapılagelen düşmanca propagandaların verimidir.
materyalizmi bir tek anlamda, bir felsefe okulu olarak anlamak gerektir. ona bundan başka bir anlam vermek ya bilgisizliktir, yahut aptalca bir düşmanlık.