5.12.2019

faşizm

john fowles

faşizm ile hayal gücü bağdaşmaz.

faşistler tek kutuplu bir toplum kurmaya girişirler. herkesin yüzü güneye bakmalıdır, hiç kimse kuzeye bakmamalıdır. ne var ki, böylesi toplumlarda buyurulan şeyin karşı kutuplarına doğru kaçınılmaz bir çekim vardır. eğer insana geleceğe bakması emredilirse o şimdiye bakar. eğer ona tanrı'ya tapınması emredilirse o insana tapınır. eğer ona devlete hizmet etmesi emredilirse o kendine hizmet eder.

iyi insan toplumu, içinde hiç kimsenin niçin uzlaştığını düşünmeden uzlaşmadığı; içinde hiç kimsenin niçin itaat ettiğini düşünmeden itaat etmediği ve içinde hiç kimsenin korku ya da tembellikten ötürü uzlaşmadığı bir toplumdur. böylesi bir toplum faşist bir toplum değildir.

bütün devletler ve toplumlar başlangıç hallerinde faşisttirler. tek kutuplu olmaya, ötekileri uzlaştırmaya uğraşırlar. faşizmin gerçek panzehiri bu yüzden varoluşçuluktur, sosyalizm değil.

varoluşçuluk doğası gereği, bütün toplum örgütlenmelerine ve bireye istediği kadar ait olmayı seçme olanağı tanımayan inanca düşmandır.

varoluşçuluk insanın bütün düşünce sistemlerine, ruhbilim kuramlarına ve onu bireyselliğinden yalıtmaya girişen toplumsal ve siyasal baskılara karşı başkaldırısıdır.