9.10.2020

voltaire ve luther

sevan nişanyan

voltaire ve luther hakkında görüşümü soran birine yanıt.

voltaire deli değildi. aşırı zeki insanların sosyal uyumsuzluğuyla maluldü. aşırı zeki olduğundan kahraman bile olamadı. kahramanlık tek sesli düşünebilmek ister, kafanın içinde on şeytan konuşuyorsa kahraman olamazsın. luther'in ruhu karanlıktır. iman'ın mantıken imkânsız olduğu noktasından yola çıkar. o lafın altında kimbilir hangi fırtınalar yatıyor. putları kırmakla işe başlar. sonra kader kendisini peygamberlik yoluna sokar. ister istemez fikir önderi ve siyasi lider olur. ciddi fanatiktir. yüz sayfa luther okuduktan sonra ben gıcık kapıp fena halde papacı olmuştum.