dante

sevan nişanyan

dante insanlık tarihinin en büyük şairlerinden biri; aynı zamanda ciddi bir düşünür, tarihçi ve siyasi aktivist. ilahi komedya'da dinî düşüncenin ve ahlak felsefesinin en temel konuları hakkında derin bir vizyonu ortaya koymuş. yaşadığı devirde italya'nın güneyinde henüz islam kültürünün ciddi kalıntıları vardır. yazarın islami düşünceye dair en azından birkaç önemli eser okumuş olduğunu biliyoruz. yani islam dininden habersiz biri değildir. başta selahaddin eyyubi olmak üzere bazı müslümanlar, komedya'nın ahlaki evreninde birçok hristiyan'dan daha yüksekte yer alırlar.

dante cehennem'in en dibinden bir önceki katmanında hz. muhammed ile karşılaşır. "şirk ve nifak tohumu ekenlerle" aynı kaderi paylaşan muhammed kötü durumdadır: (inferno, kanto 28.25 v.d.). bacakları arasından sarkıyordu bağırsakları; iç organları ortadaydı, yenilenlerden bok (merda) yapan zavallı keseyle birlikte. onu görmek için olanca dikkatimi verince, bana baktı, göğsünü açtı elleriyle, "bak nasıl yarıyorum kendimi" dedi, "bak muhammed nasıl paramparça edildi! önümde ağlayarak giden ali, alnından çenesine dek yüzü kesili. burada gördüğün öteki kişiler de yeryüzünde şirk ve nifak tohumları ektiler (seminator di scandalo e di scisma), bu nedenle ikiye bölündüler."